Krywań – warto wiedzieć

Krywań jest symbolem odrodzenia narodowego Słowacji i budowania tożsamości narodowej Słowaków.

Cała historia ma początek w XIX w. 16 sierpnia 1841 roku młody ewangelista Ľudovít Štúr wraz z grupą młodzieży wszedł na szczyt Krywania. Była to pewna forma manifestacji patriotyzmu. Wydarzenie to okazało się tak ważne, symboliczne wręcz, w budzeniu świadomości narodowej, że od tej pory, corocznie odbywają się tzw. národné výlety, czyli narodowe wejścia. Organizowane są w rocznicę tego pierwszego, historycznego (jest to 3 weekend sierpnia, najczęściej w okolicach 16 sierpnia, ze względów bezpieczeństwa jednocześnie może wejść ok. 500 osób).

Krywań nazywany jest świętą górą Słowaków. Monumentalna, widoczna z daleka góra, ze swoim charakterystycznym wierzchołkiem, długo była niedostępna dla zwykłych ludzi. Po wejściu na szczyt štúrowców stała się nie tylko symbolem wolności dla Słowaków, ale i miejscem ich integracji.
Na górze umieszczono tablicę poświęconą temu wydarzeniu.

Wizerunek góry został umieszczony na słowackich monetach 1, 2 i 5 eurocentowych. Krywań jest także obecny w hymnie narodowym.

Na samym szczycie postawiono charakterystyczny krzyż z podwójnymi poprzecznymi ramionami. Krzyż ten (na zachodzie Europy znany jako krzyż lotaryński), na ziemie Słowaków trafił w IX w. za pośrednictwem misjonarzy Cyryla i Metodego. Natomiast w Hiszpanii i we Włoszech w XV w. znany był jako Karawaka – miał chronić osoby, które go nosiły przed zarazą. Kształt tego krzyża znajduje się i w herbie i na fladze Słowacji, jest narodowym symbolem Słowaków.

Największa wysokość względna w całych Tatrach: występuje pomiędzy Krywaniem (2496 m), a okolicami Trzech Źródeł (Tri studničky) i wynosi 1370 m.

Wielka Katastrofa (Veľká kalamita) – ogromny kataklizm, który miał miejsce 19 listopada 2004 w Tatrach Wysokich. Huraganowy wiatr zniszczył drzewostan na powierzchni ok. 14 tys. ha. Ocenia się, że odbudowanie lasu przy sztucznym nasadzeniu potrwa ok. 60 –100 lat. Pośrednim efektem tych zniszczeń jest m. in. rozbudowa i poszerzenie tras narciarskich.

Krywańskie Banie, czyli kopalnie złota, które znajdowały się na Krywaniu funkcjonowały od XV w. do roku 1778. Banie (nazwa kopalni w gwarze podhalańskiej) zlokalizowane były w kilku miejscach, m. in. pomiędzy Krywańską Przełączką a Pawłowym Grzbietem, w rejonie Wyżniej Przehyby i na Krywańskiej Kopie. Z powodu niskiej opłacalności wydobycia i trudnych warunków terenowych, a przede wszystkim transportowych, zrezygnowano z prac wydobywczych. Ślady po kopalniach można znaleźć do dzisiaj.

Na podstawie ankiety z 1967 roku Krywań został uznany za najpiękniejszy szczyt tatrzański.