Ruszamy z parkingu główną ulicą w górę (nr 1 na mapce), w kierunku pd. Po minięciu półkolistego mostku nad drogą dochodzimy do skrzyżowania pod budynkiem sanatorium Helios i skręcamy za czerwonymi znakami Magistrali Tatrzańskiej w prawo. Po przejściu przez mostek nad potokiem Młynickim schodzimy na leśną ścieżkę w lewo.

Wygodną drogą podchodzimy do góry zostawiając po lewej stronie infrastrukturę narciarską. Odsłania się widok na Solisko z trasą narciarską.

Na wzniesieniu ścieżka zwęża się i prowadzi trawersem pod efektownymi skałami (ścieżka edukacyjna).

Osterwa (Ostrva)

Mijamy rozwidlenie z zielonym szlakiem, który odchodzi w prawo w dół dnem doliny również do Popradzkiego Stawu; jest to zalecany wariant zimowy, ponieważ dalsza część czerwonego szlaku jest zagrożona lawinami.

Na prawo otwierają się widoki na dolną część Doliny Mięguszowieckiej z charakterystycznymi ścianami Osterwy, pod którymi znajduje się cel naszej wyprawy.

 

Jesienią droga jest wyjątkowa malownicza ze względu na rosnące licznie wzdłuż ścieżki zielone świerki i limby, pożółkłe modrzewie oraz kontrastujące z nimi czerwone jarzębiny.

Ścieżka cały czas trawersuje zbocza Skrajnej Baszty (Patria). Jest coraz węższa i kamienista. Ciągle jednak jest bardzo wygodnym traktem, przez co bardzo licznie odwiedzanym przez turystów.

Odsłaniają się kolejne widoki na zielone, szerokie dno Doliny Mięguszowieckiej z ukrytym w lesie Popradzkim Stawem i górującą nad nim Doliną Złomisk (Zlomisková dolina). Dolina ta, obecnie wyłączona z ruchu turystycznego, stanowiła kiedyś „dogodne” przejście na drugą stronę grani Tatr przez przełęcz o nazwie Żelazne Wrota (Železná brána).

W rejonie doliny znajduje się wiele ciekawych dróg wspinaczkowych.

Dolina Złomisk (Zlomisková dolina)Kopa Popradzka (Kôpky) 2354 m n.p.m.

 

 

 

 

 

 

Dolina Złomisk (Zlomisková dolina)

 

 

W 2011 roku udało nam się trafić na piękną pogodę. Wspaniale widoczne są przyprószone pierwszym śniegiem, wyraźne jak na dłoni, poszczególne szczyty.

 

 

Żelazne Wrota (Železná brána)Dolina Złomisk (Zlomisková dolina)

 

 

 

 

 

 

Warto zatrzymać się na chwilę i dokładnie zapoznać z wyjątkową panoramą z tego miejsca.

Panorama Doliny Złomisk (Zlomisková dolina)

Mięguszowiecki Potok

 

Ścieżka opuszcza się lekko w dół i przekracza Mięguszowiecki Potok.

Stąd już tylko 2 kroki i stajemy na skrzyżowaniu szlaków przy Popradzkim Stawie (Rázcestie pri Popradskom plese ). W lewo możemy dojść niebieskim szlakiem wzdłuż Doliny Mięguszowieckiej nad Hińczowe Stawy i dalej na Koprowy Wierch, lub odbić czerwonym szlakiem na Rysy. Idąc do Schroniska pod Rysami (Chata pod Rysmi) możemy zarobić na darmową herbatę wnosząc na górę parę kilogramów ładunku.

W prawo w dół niebieskie znaki schodzą do stacji elektriczki „Popradské pleso” i parkingu. Dalej na wprost za czerwonymi znakami po 3 minutach docieramy do Hotelu Górskiego Popradské pleso.

Nad brzegiem Popradzkiego Stawu stoją dwa schroniska:

Hotel Górski Popradské pleso – byłe Schronisko kpt. Morávki ( Popradská chata). Hotel posiada 155 łóżek. Noclegi oferowane są w zróżnicowanym standardzie i odpowiedniej do niego cenie. Szczegółowe informacje o schronisku, jego historii, ofercie i warunkach noclegowych można znaleźć na stronie internetowej http://www.popradskepleso.com.

Hotel Górski Popradské plesoHotel Górski Popradské pleso

 

 

 

 

 

 

Schronisko Majlátha (Majláthova chata, Majláthka), które znajduje się w bliskim sąsiedztwie Hotelu Górskiego, jest dużo mniejsze, oferuje 16 miejsc noclegowych. Budynek nazwano na cześć węgierskiego działacza turystycznego Béli Majlátha, który był pomysłodawcą wybudowania pierwszego schroniska przy Popradzkim Stawie. Powstało ono w 1879 roku.

Miejsce jest urocze, ale niestety w sezonie bardzo komercyjne. Jedną z atrakcji jest np. ścianka wspinaczkowa, gdzie zdobyczą jest buteleczka lokalnej wódeczki.

Popradzki Staw (Popradské pleso), planSam Popradzki Staw (słow.Popradské pleso), dawniej Rybi Staw, Mały Rybi Staw jest jednym z piękniejszych tatrzańskich jezior. Leży na wysokości 1949 m n.p.m., znajduje się u wylotu Doliny Złomisk. Miejsce to jest, niestety, związane z jedną z największych lawinowych tragedii tatrzańskich. 20 stycznia 1974 roku Żlebem spod Przełęczy nad Skokiem zeszła olbrzymia lawina, która wdarła się na przeciwległy stok i przysypała 24 trenujących tam narciarzy. Uratowano tylko 12 osób.

Staw ma powierzchnię 6,88 ha i głębokość 17,6 m. Jest jednym z nielicznych tatrzańskich jezior, w którym naturalnie występują ryby. Z Doliny Złomisk spływa do niego Zmarzły Potok, natomiast w kierunku południowym wypływa Potok Krupa (ten później łączy się z Potokiem Mięguszowieckim dając początek rzece Poprad).

 

Przełęcz pod Osterwą (Sedlo pod Ostrvou)Wokół jeziora poprowadzony jest żółty szlak, którym można zrobić sobie spokojny, piękny spacer. Okrążamy staw od wschodniej strony. Po drodze odbija w lewo czerwony szlak na Przełęcz pod Osterwą (Sedlo pod Ostrvou).

Po przeciwległej stronie stawu, od strony południowej, tuż przy ujściu Potoku Krupa żółty szlak prowadzi na Tatrzański Cmentarz Symboliczny pod Osterwą (Tatranský symbolický cintorín).

Co roku, w ostatnią sobotę października ma tutaj miejsce wyjątkowe spotkanie ludzi związanych z górami, stąd na ścieżce robi się coraz tłoczniej.

Cmentarz jest otwarty od 15.06 do 1.11. Pośrodku znajduje się murowana kapliczka, cały teren usiany jest charakterystycznie malowanymi drewnianymi krzyżami, wykonanymi przez rzeźbiarzy ze wsi Detva.

Miejsce to warto odwiedzić o każdej porze roku, ale szczególnie polecamy udział w uroczystościach przed Świętem Zmarłych. Biorą w nich udział przedstawiciele TOPR, Horskiej Służby i władz lokalnych. Bez względu na pogodę pojawia się tu mnóstwo ludzi. Są to rodziny i przyjaciele osób upamiętnionych na cmentarzu, ale również wszyscy, którym szczególnie bliskie jest motto tego miejsca: ” Mŕtvym na pamiatku, živým pre výstrahu (Umarłym na pamiątkę, żyjącym ku przestrodze)”.

Tablice na Symbolicznym Cmentarzu pod OsterwąSymboliczny Cmentarz pod Osterwą

 

 

 

 

 

 

Coroczne obchody mają bardzo uroczysty charakter. Odczytane zostają nazwiska wszystkich osób, które w minionym roku zginęły po polskiej i słowackiej stronie Tatr, ale także w innych górach. Odprawiana jest msza święta. Wszystko to w przepięknej, góralskiej oprawie muzycznej. Nastroju refleksji i zadumy nie jesteśmy w stanie przekazać opisem ani zdjęciami, stąd nasza propozycja „W GÓRACH DLA CIEBIE”.

Symboliczny Cmentarz pod OsterwąSymboliczny Cmentarz pod Osterwą

 

 

 

 

 

 

Pomysłodawcą i założycielem Cmentarza był czeski taternik i malarz Otakar Štáfl. Projekt tego miejsca powstał już w 1922 r., natomiast otwarto go w sierpniu 1940 roku. Pierwotnym celem twórcy było zgromadzenie tablic rozsianych po Tatrach, ustawianych przez bliskich osób, które poniosły śmierć w górach. Później dołączano tam nowe; aktualnie znajduje się tam około 300 tablic.

Jest tu wiele znanych nam nazwisk, zarówno z historii taternictwa, jak i z bliższych nam czasów. Taternicy, himalaiści, ratownicy, artyści…

Tablice zawierają, oprócz nazwisk, daty urodzenia oraz miejsce i datę wypadku.

Klemens Bachleda – człowiek symbol: ratownik górski, Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Klemens Bachledaprzewodnik tatrzański, w środowisku nazywany był “królem przewodników tatrzańskich” lub „Orłem Tatr”. Był też członkiem Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Zasłynął jako niezwykły wspinacz; był autorem wielu nowych przejść m.in. do niego należy pierwsze zimowe wejście na Gerlach. Był też człowiekiem wielkiej odwagi i ofiarności, zginął 6 sierpnia 1910 roku w rejonie Małego Jaworowego spiesząc na ratunek dwójce taterników. Jest pierwszym polskim ratownikiem, który poniósł śmierć podczas akcji ratunkowej. Opis tej tragedii w bardzo dramatyczny sposób przedstawił Wawrzyniec Żuławski w książce „Tragedie tatrzańskie”.

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Mieczysław Karłowicz

Mieczysław Karłowicz – polski kompozytor, dyrygent, taternik, pisał też artykuły z górskich wypraw. Zginął 8 lutego 1909 roku przysypany lawiną śnieżną u stóp Małego Kościelca. Pochowany został na Cmentarzu powązkowskim w Warszawie.

 

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Otakar Štáfl i Vlasta Štáflova

 

 

Otakar Štáfl i Vlasta Štáflova – małżeństwo czeskich taterników. To właśnie Otokar był założycielem Tatrzańskiego Cmentarza Symbolicznego pod Osterwą. Zginęli od wybuchu bomby lotniczej 4 lutego 1945 roku.

 

 

Wawrzyniec Żuławski – polski taternik, Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Wawrzyniec Żuławskialpinista, ratownik górski, ale też pisarz, muzykolog, pedagog, uczestnik Powstania Warszawskiego (jako żołnierz AK). Dokonał wielu pierwszych wejść nowymi drogami. Był autorem opowiadań i artykułów o tematyce górskiej. Do najbardziej znanych należą „Sygnały ze skalnych ścian” i „Tragedie tatrzańskie”, które stanowią już klasykę tej literatury. Gorąco polecamy te pozycje wszystkim interesującym się górami. Żuławski zginął w 1957 roku podczas akcji ratunkowej w Alpach i tam też został pochowany.

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Jan Długosz

 

Jan Długosz – charyzmatyczny taternik, autor wielu nowych przejść, prekursor nowatorskich technik wspinaczkowych. Zdobył uznanie zarówno w środowisku taterników, jak i alpinistów – zasłynął m.in. przejściem, symbolicznej wśród alpinistów, ściany Petit Dru i udziałem w pierwszym przejściu środkowego filara Frêney. Był także literatem, ratownikiem górskim i szkoleniowcem. Zginął właśnie podczas prowadzenia szkolenia dla żołnierzy 2 lipca 1962 r. wskutek upadku z grani Zadniego Kościelca w Tatrach Wysokich. Pochowany został na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Jerzy Kukuczka

 

Jerzy Kukuczka – nazwisko legenda, alpinista i himalaista, drugi po Reinholdzie Messnerze zdobywca Korony Himalajów i Karakorum, którą zdobył w ciągu niespełna 8 lat, podczas gdy Austriakowi zajęło to 16 lat. Lista jego wejść, wśród nich wytyczonych nowych dróg, także wejść zimowych, jest naprawdę imponująca. Zginął 24 października 1989 roku podczas zdobywania południowej ściany Lhotse.

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Bogusław Arendarczyk, Janusz Rybicki, Stanisław Mateja Torbiarz, Janusz Kubica

 

Bogusław Arendarczyk, Janusz Rybicki, Stanisław Mateja Torbiarz, Janusz Kubica – ratownicy, którzy zginęli 11 sierpnia 1994 roku w trakcie akcji ratunkowej. Przyczyną tragedii była awaria sokoła – śmigłowca ratunkowego należącego do TOPR. Katastrofa miała miejsce w Dolinie Olczyskiej.

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Janusz Śmiałek

 

Janusz Śmiałek – polski taternik, alpinista, speleolog, ale także przewodnik tatrzański i ratownik TOPR. Był pracownikiem naukowym AGH. Zginął 26 września 1997 roku w czasie patrolu ratowniczego w rejonie Żabiego Szczytu Wyżniego.

 

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Marek Łabunowicz („Maja”) i Bartłomiej Olszański

 

Marek Łabunowicz („Maja”) i Bartłomiej Olszański – młodzi ratownicy, którzy zginęli 30 grudnia 2001 roku w trakcie akcji ratunkowej pod Szpiglasową Przełęczą.

 

 

Cmentarz Symboliczny pod Osterwą - Piotr Morawski

 

 

Piotr Morawski – polski himalaista, pracownik naukowy Politechniki Warszawskiej, zdobywca 6 ośmiotysięczników. W 2006 roku podczas wyprawy na Annapurnę, już po wejściu na wysokość 8100 m, zawrócił, żeby pomóc tybetańskiemu himalaiście dotkniętemu ślepotą górską. Zginął 8 kwietnia 2009 na Dhaulagiri, tam też został pochowany.

 

Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski – polscy himalaiści, którzy zginęli 6 marca 2013 podczas zejścia z Broad Peak (wraz z dwójką innych polskich himalaistów dokonali pierwszego, zimowego wejścia na ten szczyt). Tablica została umieszczona w czerwcu 2014 roku.

Niestety, co roku przybywa kilka nowych tablic.

Cmentarz podzielony jest na sektory. Główne wejście znajduje się na jego samym dole, gdzie ścieżka (żółte znaki) doprowadza bezpośrednio z asfaltowej drogi biegnącej do Popradzkiego Stawu (niebieski szlak).

W pierwszej części nad wejściem znajduje się głaz z wyrytym tekstem:

ZNAMYM I NEZNAMYM OBETIAM VYSOKYCH TATER

(Znanym i nieznanym ofiarom Wysokich Tatr).

Pierwotnie miały się tu znajdować tablice związane tylko z tatrzańskimi wypadkami.

Symboliczny Cmentarz pod Osterwą

Dokładne zwiedzenie całego miejsca może zająć nawet kilka godzin.

Żółty szlak nad Popradzkim Stawem

 

 

Wracamy nad Popradzki Staw tą samą drogą. Przy dobrej pogodzie możemy zobaczyć całe otoczenie Doliny Mięguszowieckiej.

 

 

Otoczenie Doliny Mięguszowieckiej, panorama

Ponownie jesteśmy nad stawem, ale teraz obchodzimy go od zachodniej strony. Stąd mamy wspaniałe widoki w głąb Doliny Złomisk.

Ścieżką poprowadzoną nad samym brzegiem w kilkanaście minut docieramy do skrzyżowania przed Hotelem Górskim Popradské pleso.

Dla urozmaicenia będziemy wracali zielonym szlakiem. Od skrzyżowania trzeba zejść parę metrów asfaltem za niebieskimi znakami i skręcić w prawo.

Szczyrbskie Jezioro(Štrbské Pleso)Ścieżka przez dno doliny nie jest, niestety, widokowa, ale szybko docieramy do połączenia z czerwonym szlakiem i nim w dół do Szczyrbskiego Jeziora. Po drodze rzut oka na panoramę jeziora i prosto na parking.

 

Jeżeli mamy jeszcze czas i siły, warto przejść się nad brzeg Szczyrbskiego Jeziora w pobliże Hotelu Kempinski. Można stąd podziwiać szeroką panoramę tej części Tatr.

Panorama Tatr ze Szczyrbskiego Jeziora