Białą, charakterystyczną kapliczkę stojąca u szczytu polany na Jaworzynie Kamienickiej wybudował w 1904 roku Tomasz Chlipała, zwany Bulandą – najsłynniejszy gorczański baca, ale też znachor i, jak wieść gminna niesie, szaman i czarodziej.
Kapliczka jest najstarszym, sakralnym zabytkiem w Gorczańskim Parku Narodowym.

Na polanie Jaworzyna Kamienicka przy Bulandowej Kapliczce

Na polanie Jaworzyna Kamienicka przy Bulandowej Kapliczce

Według jednych podań Bulanda wybudował kapliczkę na prośbę swojej zmarłej córki, która pewnej nocy przyśniła mu się i poprosiła ojca by z materiałów, które znajdzie opodal wybudował kapliczkę. Inne przekazy mówią, że przyśniły mu się grzeszne dusze juhasów, zbójników i ludzi którzy zginęli w Gorcach, więc pobożny baca postanowił pomóc potępionym. Ale są też bardziej fantastyczne podania, o tym jakoby Bulanda znalazł na polanie ogromny skarb, i w tym miejscu wybudował kapliczkę. Wg innych legend , skarb znalazł, ale ukrył go w ziemi razem ze swoją magiczną księgą, wierzył bowiem, że pod świętym miejscem będzie on bezpieczny. Podobno przed śmiercią zdradził jednemu z juhasów miejsce ukrycia skarbu. Kiedy jednak chciwy góral wraz z kompanem postanowił go odkopać natrafił na kłębowisko żmij, które skutecznie odstraszyły śmiałków.

 

Bulandowa Kapliczka

Bulandowa Kapliczka

Oprócz kapliczki na polanie Jaworzyny Kamienickiej Bulanda wybudował jeszcze jedną w Lubomierzu, która do dziś stoi obok jego rodzinnego domu na osiedlu Dziedziny. Kapliczka Bulandowa jest najstarszym, sakralnym zabytkiem w Gorczańskim Parku Narodowym. Została odnowiona w 1996 z inicjatywy GPN oraz spadkobierców Tomasza Chlipały.

Bulandowa Kapliczka

Bulandowa Kapliczka

Poniżej kapliczki, w lesie, znajduje się jaskinia szczelinowa, zwana „Zbójnicką Jamą”. Wejście do niej jest trudne, prowadzi najpierw głęboką na 3.5 metra studnią, a dalej 2 szczeliny rozchodzą się – jedna na odległość 10 m i druga 15 m.
Z jaskinią związanych jest kilka ciekawych legend:

  • wg miejscowych podań podziemne korytarze ciągną się aż do Mogielicy, co udowodnili kiedyś juhasi – wpuścili do otworu kozę, która wyszła aż pod najwyższym szczytem Beskidu Wyspowego,
  • wg innych legend jaskinię zamieszkiwali “pankowie” – ziemne duchy z naroślami na twarzach
  • jest też legenda o “odciętej głowie”, która straszy w tej okolicy. Jest to odcięta głowa zastępcy herszta zbójników, który przerósł zdolnościami przywódcę i potajemnie został zamordowany, a jego głowę strącono do jaru.
Drogowskazy szlaków na polanie Jaworzyna Kamienicka

Drogowskazy szlaków na polanie Jaworzyna Kamienicka

Bulandową Kapliczkę i Jaworzynę Kamienicką warto odwiedzić również dla wspaniałych panoram Gorców i Beskidu Wyspowego. Zobaczymy stąd na pierwszym planie Kudłoń, Gorc i Przysłop (Gorce), a w Beskidzie Wyspowym Ciecień, Śnieżnicę, Ćwilin, Mogielicę, Sałasz, Jaworz i Modyń oraz fragment pasma Radziejowej i Jaworzyny Krynickiej w Beskidzie Sądeckim.

Widok z Jaworzyny Kamienickiej na Kudłoń, Gorc i Przysłop na tle Beskidu Wyspowego

Widok z Jaworzyny Kamienickiej na Kudłoń, Gorc i Przysłop na tle Beskidu Wyspowego

Bulandowa Kapliczka i panorama Gorców z polany Jaworzyna Kamienicka

Bulandowa Kapliczka i panorama Gorców z polany Jaworzyna Kamienicka

Jak dojść do Bulandowej Kapliczki

  •  Najłatwiej dojdziemy z Przełęczy Knurowskiej czerwonym szlakiem na Kiczorę, potem zieloną ścieżką edukacyjną przez Trzy Kopce i zielonym szlakiem na Jaworzynę Kamienicką – na górę: 7,4 km, 520 m wzniesienia i ok. 2:40 godz. marszu. Powrót tą samą drogą ok. 2 godz. Trasa bardzo widokowa, panorama Pienin, Podhala i Tatr z polan pod Kiczorą.
  •  Z parkingu GPN na Trusiówce – Doliną Kamienicy niebieskim, a potem czerwonym szlakiem spacerowym prosto na polanę Jaworzyna Kamienicka. Do Bulandowej Kapliczki – 9,8 km , 3:40 godz. i 590 m podejścia. Trasa prowadzi cały czas przez las, brak widoków i do późnej wiosny może być sporo śniegu ponieważ prowadzi północnym zboczem góry.
  • Można też oczywiście łączyć z innymi wycieczkami:
    – ze szczytu Gorc granią zielonym szlakiem – 2:30 godz., 7,7 km, 290 m podejścia
    – lub ze schroniska na Turbaczu czerwonym szlakiem przez Halę Długą, a dalej zielonym na polanę Jaworzyna Kamienicka w 1 godz., 3,6 km i 120 m podejścia.