Vlkolínec to wyjątkowa wieś słowacka znajdująca się w Wielkiej Fatrze. Miejsce zachwyca wspaniałą górską panoramą, ale to co czyni je naprawdę unikatowym to świetnie zachowana, oryginalna dziewiętnastowieczna zabudowa, którą tworzy kilkadziesiąt kolorowych budynków oraz niezmieniony układ architektoniczny. Warto dodać, że osada jest cały czas zamieszkała, obecnie mieszka tu ok. 30 osób, dlatego też nazywana jest żywym skansenem.
Vlkolínec uważany jest za najlepiej zachowaną tego typu osadę w całym Łuku Karpat. O wielkiej wartości etnograficznej świadczy fakt, że w 1977 r. miejsce zostało ogłoszone jako rezerwat zabytków architektury ludowej, natomiast w 1993 r. wieś została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.
Vlkolínec położony jest pod wzgórzem Sidorovo, na wysokości 718 m n.p.m. Administracyjnie należy do miasta Rużomberk. Nazwa wsi pochodzi od wilków, które w przeszłości licznie tu występowały.
Wieś Vlkolínec
Wieś może pochwalić się długą historią. Pierwsza bezpośrednia pisemna wzmianka o niej pochodzi z 1461 roku, natomiast już w 1376 roku nazwa ta została odnotowana pośrednio – przy opisie Ružomberoka. Sama osada Vlkolínec zaczęła powstawać w drugiej połowie XIV wieku, zbudowali ją prawdopodobnie mieszkańcy pobliskiego Białego Potoku.
Według spisu ludności z 1766 r. Vlkolínec liczył 117 mieszkańców, w 1825 r. było ich już 334, obecnie mieszka tu ok. trzydziestu osób.
Mieszkańcy Vlkolíneca byli w przeszłości sławnymi stolarzami, budowali drewniane domy nawet we wsiach dolnego Liptowa, przygotowywali gonty, zajmowali się rzeźbieniem. Utrzymywali się też z rolnictwa – głównie hodowli owiec i produkcji wyrobów mlecznych (serów, bryndzy).
W czasie II wojny światowej, w wyniku ostrzału moździerzowego, spłonęło kilka domów w górnej części osady, które nie nie zostały później odbudowane.
Po prawej stronie widoczna jest drewniana dzwonnica z 1770 r. – jest to najstarszy zachowany budynek we wsi.
Obecnie we wsi znajduje się 49 budynków. Większość to drewniane, kolorowo malowane chałupy mieszkalne oraz budynki gospodarcze (stajnie i stodoły). Ponadto jest tutaj też kościół pod wezwaniem Nawiedzenia Marii Panny z 1875 r. oraz murowana szkoła z końca XIX w, która obecnie pełni funkcję galerii sztuki ludowej. W centrum wsi stoi oryginalna studnia o głębokości 13 m z kołowrotem z 1860 r. – dawniej studnia ta była jedynym źródłem wody pitnej (dziś wieś posiada wodociąg).
Najstarszym zachowanym budynkiem we wsi jest drewniana dzwonnica z 1770 r. Służyła ona do wezwania na modlitwę, za pomocą dzwonu informowano też publicznie o śmierci jednego z mieszkańców Vlkolína.
Jeden z domów to “Dom UNESCO” – utworzono w nim ekspozycję, która przedstawia historię wsi.
Drewniana studnia głębinowa – znajduje się ona w centrum Vlkolíńca, niedaleko dzwonnicy – została zbudowana w 1860 roku – w przeszłości służyła miejscowej ludności jako jedyne źródło wody pitnej.
Dom UNESCO
Drewniana dzwonnica z 1770 r. jest najstarszym zachowanym budynkiem we wsi.
Murowana szkoła z końca XIX w. (obecnie galeria sztuki ludowej) i w głębi widoczny kościół pw Nawiedzenia Marii Panny z 1875 r.
Kościół pw Nawiedzenia Marii Panny z 1875 r. Obok znajduje się cmentarz
Budynki mieszkalne zbudowane są z drewnianych bali w klasycznym stylu liptowskim, ułożonych na kamiennym fundamencie, dachy pokryte są gontem drewnianym. Są to domy trzyizbowe, składające się z przedpokoju, który służył za kuchnię, pomieszczenia do przechowywania żywności i narzędzi oraz głównej izby, w której toczyło się całe życie rodzinne.
Unikalną cechą Vlkolínca jest fakt, że domy te pomalowane są kolorową powłoką wapienną, dominują tu kolory biały, żółty, jasna ochra i niebieski.
Przez środek wioski przepływa potok, który ma swój początek na zboczu wzgórza Sidorovo. Wieś została zelektryfikowana w 1956 roku.
Zwiedzanie Vlkolínca
WEJŚCIE do Vlkolínca jest BEZPŁATNE. Płatne są tylko same ekspozycje (m.in. dom i podwórko gospodarza, spichlerz, dom ludowy).
Dom UNESCO Vlkolínec zwiedza się bezpłatnie.
- Cennik zwiedzania wystaw: https://www.vlkolinec.sk/informacie/vstupne/
- Godziny otwarcia: https://www.vlkolinec.sk/informacie/otvaracie-hodiny/
We wsi znajdują się również restauracja, galeria oraz sklep z pamiątkami.
Poniżej wsi znajduje się parking.
Dojazd do wsi Vlkolínec
Vlkolínec jest oddalony od centrum Ružomberka o ok 10 km. Do wsi najlepiej dojechać własnym samochodem. Z Ružomberka dojedziemy drogą 59 (E77) w kierunku południowym (kierunek Bańska Bystrzyca). Na końcu osiedla Biely Potok po ok. 5,5 km od centrum Ružomberka skręcamy w prawo, droga przechodzi przez most na rzece Revúca, za którym skręcamy w lewo. Po ok. 500 metrach przy replice dzwonnicy Vlkolín skręcamy w prawo i wąską, asfaltową drogą, ostro wspinająca się w górę docieramy do celu. Prezd wejściem do wsi znajduje się parking.
Uwaga! Podczas podjazdu należy zwrócić uwagę na pieszych oraz rowerzystów. Odwiedzającym Vlkolínec nie wolno wjeżdżać bezpośrednio do wioski.
Do wsi można też dojechać rowerem oraz dojść szlakiem pieszym: https://www.vlkolinec.sk/informacie/doprava/
Vlkolínec – widok znad parkingu na wzniesienia Wielkiej Fatry
Vlkolínec – drogowskazy znaków znajdujące się opodal cmentarza
I jeszcze kilka ujęć ze wsi Vlkolínec
Vlkolínec – oryginalna dekoracja w starym drewnianym oknie
Vlkolínec zachwyca wspaniałą górską panoramą
Vlkolínec – odwiedzającym nie wolno wjeżdżać bezpośrednio do wioski.
Vlkolínec – kolorowo malowane domy oraz drewniane zabudowania gospodarcze
Vlkolinec – widok na góry
Vlkolinec – we wsi mieszka aktualnie ok. 30 osób. Na co dzień toczy się tu normalne życie.
Dołącz do nas na Facebooku
