Bór na Czerwonem to unikatowy torfowiskowy rezerwat przyrody w Nowym Targu. Atrakcyjne i łatwo dostępne miejsce jest popularnym celem spacerów mieszkańców Nowego Targu, ale też wycieczek rodzin z dziećmi, seniorów i wszystkich amatorów pięknych, leśnych terenów.
Na terenie rezerwatu została utworzona ścieżka edukacyjno-przyrodnicza, wzdłuż niej ustawiono pięć tablic z informacjami o historii miejsca oraz przyrodzie i ochronie torfowiska. Na odcinku 440 m wybudowano drewniane podesty, które prowadzą do platformy widokowej – można z niej podziwiać panoramę Tatr i Gorców, pięknie prezentuje się torfowisko otoczone połaciami kosówek. Ten odcinek dostępny jest dla osób niepełnosprawnych i rodzin z wózkiem dziecięcym.
Rezerwat jest wart odwiedzenia o każdej porze roku, ale szczególnie polecamy wycieczki jesienią – można wtedy zaobserwować przepiękne kolorowe podłoża rozlewisk, odpowiada za to plecha glonów Zygonium ericetorum przebarwiająca się o tej porze roku na czerwono.
„Bór na Czerwonem” jest jednym z najstarszych rezerwatów przyrody w Polsce – został utworzony już w 1925 r. Znajduje się na terenie Nadleśnictwa Nowy Targ, w Leśnictwie Bór, jego powierzchnia wynosi 114,7 ha.
“Bór na Czerwonem” – informacje praktyczne
Rezerwat przyrody “Bór na Czerwonem” położony jest na południe od Lotniska Nowy Targ. Możemy tutaj dojechać samochodem ulicą Lotników, lub podejść spacerkiem przez kładkę na Białym Dunajcu od strony ulicy Podtatrzańskiej. Przed wejściem do rezerwatu znajdują się 2 bezpłatne parkingi.
W zależności od naszych możliwości mamy kilka wariantów zwiedzenia rezerwatu:
– przejście drewnianym podestem (440 m) do tarasu widokowego – ścieżka dostosowana jest dla osób niepełnosprawnych, można ją też przejechać wózkiem dziecięcym,
– przedłużenie spaceru do wiaty turystycznej i powrót tą samą drogą – ok. 2,3 km, co zajmie nam ok. 1 godziny. Ten odcinek nie jest już dostępny dla osób niepełnosprawnych i dla wózków – ubytki desek, ślisko,
– przejście wzdłuż całego rezerwatu (pętla) – to niecałe 6 km, pokonanie go spacerkiem zajmie nam ok. 2 godz. W niektórych miejscach ścieżka przechodzi po lekko podmokłym terenie i jest śliska – konieczne nieprzemakalne buty.
“Bór na Czerwonem” – trasa wycieczki
Wygodną szutrową drogą ruszamy przez las w kierunku południowym. Po ok. 500 m w lewo prowadzi trakt zbudowany w formie drewnianego podestu lekko zawieszonego nad pięknym torfowiskiem. Jest to część ścieżki edukacyjno-przyrodniczej, wzdłuż której ustawiono pięć tablic z informacjami o historii miejsca oraz przyrodzie i ochronie torfowiska.
Ścieżka wyprowadza nas na skraj lasu, gdzie znajduje się drewniany taras widokowy, z którego zobaczymy panoramę Tatr (w kierunku południowym) oraz Gorców (północny wschód). Na tarasie znajduje się kilka drewnianych ławek, na których można odpocząć podziwiając panoramy gór oraz duże połacie kosówek.
Z wieży wracamy drewnianym podestem do głównej drogi, gdzie warto zatrzymać się nad wolno przepływającym strumykiem tworzącym mniejsze i większe stawy i młaki. Późną jesienią można w nich zaobserwować przepiękne kolorowe podłoża – odpowiada za to plecha glonów Zygonium ericetorum przebarwiająca się o tej porze roku na czerwono.
Ścieżka przyrodnicza biegnie dalej w lewo i mniejszym już drewnianym chodnikiem kieruje się na stronę południową, aż do drewnianej wiaty, która znajduje się nad wyjątkowo urokliwym rozlewiskiem. Jest to świetne miejsce na odpoczynek, ale też okazja by dokładnie przyjrzeć się występującej tu ciekawej roślinności. W wielu miejscach, na rowach i fosach, można zaobserwować drewniane zapory – są one jednym z elementów aktywnej ochrony przyrody torfowiska – ich zadaniem jest ograniczanie spływu powierzchniowego wody i magazynowanie jej.
Od wiaty przechodzimy drewnianą kładką na drugą stronę cieku i wąską ścieżką, już bez podestów i ułatwień, podążamy w górę leniwie płynącego strumyka. Po drodze mijamy kolejne stawy i młaki oraz wspaniałe okazy roślinności torfowiska.
Coraz częściej musimy pokonywać drobne przeszkody – młaki, mokre ścieżki, błotne kałuże itp. Jeżeli wybieramy się na całość trasy – powyżej turystycznej wiaty, koniecznie musimy mieć odpowiednie, wysokie i nieprzemakalne buty.
Po ok. 1,7 km od wiaty docieramy do drogi rowerowej „Szlak Wokół Tatr”, która okrąża rezerwat poczynając od parkingu z którego wyruszyliśmy. Skręcamy w prawo i wygodną szutrową, a przede wszystkim suchą drogą , idziemy nieco ponad 200 m do rozstaju, na których szlak rowerowy kieruje się lewo na południe, a nasza ścieżka w prawo na północ.
Przed nami nieco ponad 2 km drogi powrotnej o wiele łatwiejszej (brak podmokłych fragmentów), ale też nieco mniej atrakcyjnej. Poruszamy się przez las, skrajem uskoku terenowego (po lewej), który oddziela nas od dużej płaskiej łąki ciągnącej się wzdłuż Białego Dunajca – w sezonie letnim jest to miejsce wypasu owiec.
Docieramy do widokowego punktu na skarpie, która opada stromo do nurtu Białego Dunajca, widać stąd już po drugiej stronie osiedla mieszkaniowe i kładkę przy parkingu. Nasza ścieżka skręca w prawo i przez groblę na strumyku i przepiękne rozlewisko wracamy na główną ścieżkę przy skręcie do tarasu widokowego.
Ostatnie 400 m wracamy znaną już ścieżką edukacyjną, po lewej stronie mijamy „Rancho Lot”, gdzie znajduje się hotel, restauracja i organizowane są imprezy plenerowe. Całość trasy to niecałe 6 km, które spacerkiem możemy pokonać w niecałe 2 godz. Jeżeli nie jesteśmy przygotowani na przejście po lekko podmokłym terenie lub nie dysponujemy większą ilością czasu, możemy nasza wycieczkę zakończyć na tarasie widokowym i przy wiacie turystycznej. Musimy wrócić tą samą drogą, ale całość wycieczki to niecałe 2,3 km, które pokonamy w niespełna 1 godzinę.
I jeszcze kilka informacji i ciekawostek związanych z rezerwatem “Bór na Czerwonem”.
Rezerwat obejmuje obszar o powierzchni 114,7 ha został wpisany na listę obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym w ramach Konwencji Ramsarskiej. Konwencja Ramsarska jest międzynarodową umową podpisaną w 1971 r. w celu promowania ochrony i zrównoważonego użytkowania terenów podmokłych na całym świecie.
„Bór na Czerwonem” jest jednym z najstarszych rezerwatów przyrody w Polsce – został utworzony już w 1925 r. Rezerwat jest położony na terenie Nadleśnictwa Nowy Targ, w Leśnictwie Bór, jego powierzchnia wynosi 114,7 ha.
Rezerwat “Bór na Czerwonem” zawdzięcza swą nazwę glonowi Zygonium ericetorum, którego plecha w okresie jesieni ma barwę czerwoną.
Jednym z elementów aktywnej ochrony przyrody torfowiska są budowane na rowach zapory – ich zadaniem jest poprawa stosunków wodnych poprzez ograniczanie spływu powierzchniowego wody oraz jej magazynowanie.
Na Podhalu kopuły torfowisk nazywane są puściznami lub pustaciami. Proces ich tworzenia trwa nieprzerwanie od ponad 8 tysięcy lat, można więc je nazwać najstarszym żywym pomnikiem przyrody.
Powierzchnię torfowiska porastają m.in. torfowce, owadożerne rosiczki, bagno zwyczajne i żurawina błotna. Najcenniejszymi gatunkami na terenie rezerwatu są: kosodrzewina, sosna drzewokosa, sosna zwyczajna, storczyk kukułka plamista, podbiałek alpejski, widłak goździsty i widłak jałowcowaty. Występująca tu roślinność ma małe wymagania, jest odporna na zakwaszenie, niedobór azotu i innych biogenów.
Jednym z najcenniejszych gatunków jest sosna drzewokosa – jest to naturalny mieszaniec kosodrzewiny i sosny zwyczajnej, w rezerwacie występuje wyłącznie na kopule torfowiska.
Bór na Czerwonem razem z pozostałymi torfowiskami wysokimi Kotliny Orawsko-Nowotarskiej stanowi transgraniczny, największy w tej części Europy, kompleks torfowisk wysokich. Tylko 7 % powierzchni mokradeł w Polsce stanowią torfowiska tego typu.
Klimat Kotliny Nowotarskiej bardzo sprzyja powstawaniu torfowisk – ilość opadów jest wyższa niż parowanie, nawet podczas długotrwałej suszy w glebie znajduje się wystarczająca ilość wody dla występującej tu roślinności. W kotlinie ukształtował się unikatowy zespół torfowisk wysokich, zwanych puściznami, są to m.in.: Bacuch, Baligówka, Bór na Czerwonem, Bór za Lasem, Jasiowska Puścizna, Kaczmarka, Łysa Puścizna, Młaka Brzeżek, Niżne Bory, Przybojec, Pusta Polana, Pustać, Pustać Wysoka, Puścizna koło Wróblówki, Puścizna Wielka i Puścizna Rękowiańska.
Dołącz do nas na Facebooku
