Od świętego Wojciecha – do świętego Michała – tyle tradycyjnie trwa wypas owiec na halach 🙂
Wiosną gospodarze oddają swoje owce bacy, który wraz z towarzyszącymi mu pomocnikami – juhasami wyrusza na hale, tam owce pozostają aż do jesieni, najczęściej do św. Michała, czyli 29 września. Na czas wypasu baca i juhasi mieszkają w bacówce, która jest nie tylko schronieniem, ale służy też do wyrobu produktów z owczego mleka: oscypków, bundzu, żętycy.
Zarówno wiosenne wyprowadzenie owiec na hale, jak i ich jesienny powrót w doliny ma charakter dużego uroczystego folklorystycznego wydarzenia. Towarzyszą mu specjalne obrzędy, mające swoje źródło w dawnych pasterskich tradycjach. Odbywają się też występy zespołów regionalnych i degustacje lokalnych wyrobów. Imprezy te są dużą atrakcją turystyczną i mają już wierną grupę sympatyków.
Inauguracja wiosennego sezonu pasterskiego tradycyjnie już ma miejsce w niedzielę koło św. Wojciecha, w Ludźmierzu. W Sanktuarium Matki Bożej Królowej Podhala odprawiane jest uroczyste nabożeństwo, w którym biorą udział wszyscy bacowie – podhalańscy i beskidzcy. Otrzymują oni wtedy wodę święconą i tzw. sajty – szczapy drewna z ogniska wielkanocnego, od którego zapalą pierwszą watrę w bacówce.
Wiosenne redyki (mieszanie owiec) w 2024 roku
Aktualnie mamy potwierdzoną imprezę pasterską:
- 21 kwietnia Święto Bacowskie w Ludźmierzu – uroczysta msza święta o godz. 11.00 – Sanktuarium Matki Bożej Królowej Podhala w Ludźmierzu. Po nabożeństwie z udziałem baców z Podhala i Karpat Polskich będą też zwyczajowe obrzędy oraz stoiska z produktami regionalnymi.
- 28 kwietnia uroczyste rozpoczęcie sezonu pasterskiego w Rychwałdzie – Msza św. o godz. 9.00 – Bazylika św. Mikołaja. Po uroczystym nabożeństwie odbędą się tradycyjne obrzędy pasterskie i występy artystyczne.
- 1 maja odbędzie się tradycyjne “miyszani owiec” w Koniakowie (baca Piotr Kohut) – O godz. 11:30 rozpalenie watry w kolibie na Szańcach w Koniakowie, a o 12:00 uroczyste poświęcenie owiec oraz opiekujących się nimi pasterzy.
- 3 maja Święto Bacowskie – Małe Ciche (Gmina Poronin) – godz. 14.00
- 5 maja redyk na Buczu – godz. 13.00 Bacówka Bucze (u Państwa Jucha w Górkach Wielkich)
- 11 maja – Miysanie Owiec w Ochotnicy Górnej. (Msza św. o godz. 14 w kaplicy pw. św. Maksymiliana Kolbe – Ochotnica Górna potok Jamne)
- 12 maja Wiślański Wygón Łowiec na Pasiekiach – Wisła (u gazdy Jana Kędziora)
- 15 czerwca XVII Zwyk Bacowski w Soblówce (gmina Ujsoły) – Osada Pasterska w Soblówce
- 10 sierpnia – Letni Wypas Owiec – redyk – Jaworki (Pieniny)
- 11 sierpnia XII Pasterskie Spotkanie w Dolinie Olczyskiej
- 15 sierpnia – Festiwal Oscypka w Zakopanem
- 16 – 22 sierpień – 55. Międzynarodowy Festiwal Folkloru ziem Górskich – Zakopane
- 28 września – redyk w ramach 40. Babiogórskiej Jesieni (teren przy ośrodku wczasowym DIABLAK w Zawoi Widły)
- 12 października – Szczawnica – Jesienny Redyk Owiec
Jesienne redyki w 2024 roku
- 29 wrzesień 2024 – Łossod – Węgierska Górka
Daty pozostałych wiosennych, letnich i jesiennych imprez pasterskich będziemy umieszczać na bieżąco po otrzymaniu informacji od organizatorów.
Redyk w Szczawnicy
Zdjęcia z najsłynniejszego jesiennego redyku, który co roku w październiku przechodzi ulicami Szczawnicy: Jesienny redyk w Szczawnicy
A tak wyglądają redyki wiosenne w poprzednich sezonach (zdjęcia Józef Michałek)
Święto baców w Ludźmierzu. 2022 Poświęcenie owiec
Redyk w Koniakowie 2022
Redyk na Przegibku w Beskidzie Żywieckim 2022
Święto Bacowskie – Małe Ciche 2018
Redyk wiosenny w Koniakowie
Redyk w Koniakowie
Redyk w Koniakowie
Redyk w Koniakowie
Zainteresowanym tematyką pasterską polecamy wizytę w Centrum Pasterskim w Koniakowie, ale nie tylko. Przez całe lato trwa na polanach i górskich halach wypas owiec. Wiele bacówek można nie tylko odwiedzać, żeby zobaczyć, jak wygląda praca pasterzy, ale też spróbować wyrobów owczarskich – serów i żentycy.
Na zachętę mamy kilka zdjęć z pasterskich bacówek przesłanych przez pana Józefa Michałka.
W bacówce
-
-
Wyrób serów – bacówka w Dursztynie
-
-
Wyrób serów – bacówka w Dursztynie
-
-
Bacówka w Dursztynie
-
-
Wnętrze bacówki w Kacwinie
-
-
Baca – Józek Król
-
-
Żentyca
-
-
Wypas owiec w Dursztynie
-
-
Wypas owiec – Skawica
-
-
Wypas owiec – Skawica
Owce na hali
Mam kilka poprawek : Miszanie owiec w Ustrzykach Górnych to impreza przewidziana na trzy dni. Szczegóły na plakacie, który jest w artykule. Natomiast Osod Bieszczadzki odbędzie się w dniach 6-7 października . I w Osławicy a nie Oslawicy. Wisłok podano prawidłowo. Jesli można proszę o poprawienie terminów.
Dziękujemy za korektę, terminy poprawione 🙂
Mamy nadzieję, że redyk się uda, czekamy na zdjęcia 🙂