Skalne atrakcje Beskidu Małego

Skalne wychodnie i wąwozy, jaskinie, naturalne progi rzeczne, skały o fantazyjnych kształtach – takie atrakcje można spotkać na szlakach w Beskidzie Małym. Z wieloma z nich związane są legendy i tajemnicze opowieści. Rejon jest atrakcyjny o każdej porze roku, ale polecamy go szczególnie późną jesienią i wczesną wiosną; kiedy okoliczne lasy pozbawione są liści wszystkie niezwykłe skalne twory można zobaczyć w pełnej okazałości.
Jest to też ciekawy kierunek na wycieczki z dziećmi.

Mapa online Wyd. Compass – Beskid Mały

Autor zdjęć: Krzysztof Rozowski

1. Grota Komonieckiego

Duża, dostępna dla turystów jaskinia, bezpieczna do zwiedzania. Zimą ciek wodny tworzy na niej lodową kaskadę. Grota ma powierzchnię ok. 115m², szerokość ok. 16m, a wysokość do 2 m. Jest to jedyna w Beskidzie Małym jaskinia o charakterze erozyjno-wietrzeniowym. W czasie wojny szukali w niej schronienia przed Niemcami partyzanci, a ludność okolicznych wiosek ukrywała co cenniejszy dobytek.
Jaskinia znajduje się we wschodniej części Beskidu Małego, na zachodnim stoku Pośredniego Gronia (841 m), na wysokości ok. 680 m. Leży na terenie Parku Krajobrazowego Beskidu Małego.
Jej nazwa pochodzi od nazwiska pierwszego “odkrywcy” – wójta żywieckiego Andrzeja Komonieckiego, który opisał ją w 1704 r. W 1993 r. Grota Komonieckiego została wpisana na listę pomników przyrody nieożywionej w Beskidzie Małym.
Dojdziemy do niej ze wsi Las (przy drodze 946 Sucha Beskidzka – Żywiec) czarnym szlakiem lub ścieżką z żółtymi znakami. Od groty na główną grań (czerwony szlak) pomiędzy Łamaną Skałą, a Smrekowicą prowadzi stoma ścieżka (żółte znaki). Uwaga: słabe oznakowanie.

Więcej informacji: Grota Komonieckiego i Wodospad Dusiołek

2. Wodospad ,,Dusiołek” (Dusica)

“Dusiołek” to największy wodospad w Beskidzie Małym,  woda spada 3-metrową kaskadą z wysokiej kamiennej płyty.
Wodospad znajduje się w stromym bukowym jarze na potoku Dusica, na południowych stokach Pasma Łamanej Skały, kilkadziesiąt metrów poniżej Groty Komonieckiego.

Więcej informacji: Grota Komonieckiego i Wodospad Dusiołek

3. Zbójeckie Okno

Najciekawszy ostaniec w całym Beskidzie Małym (pomnik przyrody). Znajduje się niedaleko Przełęczy Zakocierskiej (801 m). Skała ma postać baszty skalnej o wysokości 7 m, z charakterystycznym pionowym oknem o wysokości około 1 m.
Do “Zbójeckiego Okna” dotrzemy żółtym szlakiem z Potrójnej (883 m). Stąd można podejść do schroniska “Chatka pod Potrójną”.

4. Zwalisko

“Zwalisko” – ostaniec z piaskowca istebniańskiego, inna nazwa to „Znalezisko”. Jest to zespół skałek na grzbiecie Łamanej Skały, leżą one na terenie rezerwatu przyrody Madohora – w okolicy górnej stacji kolejki ośrodka narciarskiego “Czarny Groń”.

5. Wychodnie skalne w okolicach szczytów “Kamień” i “Żar”

Trasa: żółty szlak turystyczny: Gorzeń Górny (Czartak) – Skalnica – Główniak – Kamień – Żar – Magurka Ponikiewska – Groń Jana Pawła II

6. Zamczysko (lub Skamieniałe Miasto) na Łysinie

Zamczysko (inna nazwa to Zamczysko na Ścieszków Groniu) to skalny wąwóz z wielkimi głazami i jaskiniami. Najgłębszą i najdłuższą jaskinią jest Jaskinia Lodowa w Zamczysku – ma 59 m długości i 10 m głębokości. Jest to najniżej położona w Polsce jaskinia, w której w lecie obserwowano występowanie lodu.
Od 2009 r. obszar objęty został ochroną, jako stanowisko dokumentacyjne „Zamczysko na Ściszków Groniu”.
Z Zamczyskiem związana jest ciekawa legenda – wg jednej z nich istnieje stąd podziemne przejście aż na Babią Górę!
Skamieniałe Miasto znajduje się przy zielonym szlaku turystycznym z Kocierza Rychwałdzkiego przez: Ścieszków Groń, Kucówki, Czarne Działy, Gibasówkę, Wielki Gibasów Groń, Mladą Horą, Smrekowicę do Krzeszowa.

 

7. Skałki na Beskidzie

Wychodnie skalne o wysokości kilku metrów znajdujące się na obszarze od Łamanej Skały (929 m) do Potrójnej (847 m). Odcinek ten nazywany jest często szlakiem skałkowym..

8. Kaskady pod Złotą Górką

Złota Górka (757 m) to szczyt w Beskidzie Andrychowskim. Kaskady znajdują się w okolicy Porębskiego Gronia. Można tam dojść żółtym szlakiem turystycznym z Przełęczy Bukowskiej przez Porębski Groń, Złotą Górkę i Targanice. Podejście jest krótkie, ale strome.
Wg legendy w pieczarze na stokach Złotej Górki zbójnicy ukrywali swoje łupy. Podobno skarby znajdują się tam do tej pory.

9. Kozie Skały

Kozie Skały to pas skał (baszty, ambony) po północnej stronie grzbietu szczytowego góry Żurawnica (727 m). Jest to największe skupisko wychodni skalnych w całym Beskidzie Małym. Znajduje się w nich niewielka jaskinia Lisia Nora (5,5 m długości).
Miejsce jest dużą atrakcją geologiczną oraz botaniczną, rośnie tu wiele rzadkich gatunków roślin.
Wg legendy Kozie Skały to pozostałość po zamku diabelskim, który został zniszczony w trakcie wojny między diabłami. Dojście z Krzeszowa: – czerwonym szlakiem turystycznym do Zembrzyc lub zielonym szlakiem do Suchej Beskidzkiej.

10. Progi skalne na rzece Wieprzówka

11. Skała Czarownic

“Skała Czarownic” to atrakcyjna formacja skalna (z bogatą florą naskalną), znajduje się na północno-zachodnich stokach Groniczka (szczyt grupy Czupla i Magurki Wilkowickiej); związana jest z nią bardzo ciekawa legenda. Otóż, przy skałach miał swoją kryjówkę Wojciech Bulok – zbójnik grasujący na tym terenie w XVIII w. W zbójeckim procederze pomagały mu dwie towarzyszki – znachorki, które nie tylko leczyły ludzi, ale też zbierały informacje o potencjalnych ofiarach. Kiedyś jednak mieszkańcy Wilkowic pojmali zbója i poddali go torturom, chcąc by ten zdradził swoje towarzyszki. Bulok zmarł w ogromnych męczarniach, ale nie wydał znachorek. A one zdążyły zabrać zakopane skarby i uciec bezpiecznie. Od tej pory miejsce nazwano „Skałą Czarownic”.
Dojdziemy tutaj czarnym szlakiem turystycznym z Wilkowic przez Huciska na Magurkę Wilkowicką.

12. Progi skalne na potoku Pracica

13. Jaskinia Smocza Jama – inaczej Wietrzna Dziura na Magurce

Jaskinia Smocza Jama – inaczej Wietrzna Dziura na Magurce. Jest to jaskinia osuwiskowa, znajduje się na południowo-zachodnich stokach grzbietu pomiędzy Magurką (909 m), a Czuplem (930 m). Miejsce znane było od dawna okolicznej ludności, było popularnym celem wycieczek turystów pod koniec XIX wieku.
Trasa: czarny szlak turystyczny z Wilkowic przez Huciska, Skałę Czarownic na Magurkę Wilkowicką.

14. Diabelski Kamień

“Diabelski Kamień” – piaskowiec, którego ściany dochodzą do 6 m wysokości znajdujący się po stronie zachodniej szczytu Przysłop (w grupie Magurki Wilkowickiej).
Wg legendy upuścił go diabeł, który leciał na Skrzyczne budować diabli młyn.
Trasa: czerwony szlak turystyczny  -Łodygowice – Diabli Kamień – Przysłop – Rogacz – Międzybrodzie Bialskie.

15. Kamieniołom w Kozach

Kamieniołom piaskowca „Kozy” powstał dzięki staraniom właściciela majątku – Mariana Czecza przed I wojną światową, funkcjonował do 1994 r. Tereny nieczynnego już kamieniołomu są obecnie popularnym miejscem rekreacji mieszkańców okolicznych miejscowości. Z wysokich półek skalnych można zobaczyć piękną panoramę Pogórza Śląskiego.

16. Wilcze Stawy

“Wilcze Stawy” – to sztuczne zbiorniki p.poż. Znajdują się na stokach Hrobaczej Łąki, około 400 m od kamieniołomu „Kozy”.

17. Dziura pod Bukiem

“Dziura pod Bukiem” – jaskinia o długości 11 m, należy do kompleksu jaskiń i schronów „Jaskinie w Czarnych Działach”. Wejście do niej jest przy pniu buka.
“Jaskinie w Czarnych Działach”  znajdują się na południowych stokach Czarnych Działów w Paśmie Łysiny. Prowadzi do nich znakowany szlak turystyczny.

I jeszcze kilka jesiennych zdjęć Beskidu Małego