Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach

Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach to pomysł na atrakcyjną wycieczkę, kierunek szczególnie polecany na rodzinny wyjazd z dziećmi. Występują tu fantazyjne wychodnie o oryginalnych kształtach, m.in. ambony, platformy i grzyby skalne zbudowane z piaskowców i zlepieńców ciężkowickich. Skalne twory mają też intrygujące nazwy nawiązujące do ich form, z wieloma związane są ciekawe legendy. Wg jednej z nich cały ten kompleks to gród, który dawno temu uległ skamienieniu – była to kara za występne życie jego mieszkańców.
Skamieniałe miasto znajduje się na wzgórzu Skała (lub Góra Skała, 367 m), teren objęty jest ochroną rezerwatową.

Zdjęcia – Maria Urbańska

Wychodnie skalne w Skamieniałym Mieście

Czarownica – najbardziej znana skałka, prawdziwa wizytówka rezerwatu. Wg jednej z legend miały tu swój sabat czarownice z całej okolicy.

Ratusz – znajduje się w sąsiedztwie „Czarownicy”, ma kształt ambony, najwyższa ściana mierzy 12 m wysokości. Według legendy kiedyś była to siedziba rajców miejskich, którzy zamiast pracować na rzecz mieszkańców urządzali huczne zabawy i przyjęcia. Za karę  ratusz został zamieniony w skałę, a uwięzieni w niej rajcowie zmarli z pragnienia. Legenda mówi, że ich cierpienia się skończą, kiedy poziom rzeki się podniesie na tyle wysoko, że woda zaleje szczelinę na wierzchołku skały.
Ze szczytu skały można podziwiać ładną panoramę sąsiednich wzgórz i dolinę rzeki Białej.

Grunwald – baszta mierząca 17 m wysokości to najbardziej okazała wychodnia „Skamieniałego Miasta”. Nazwa ta została nadana w 500. rocznicę bitwy z pod Grunwaldem. W skale została wykuta tablica pamiątkowa, którą w 1910 r. ufundował I.J.Paderewski. Warto dodać, że skała ta pierwotnie nazywana była „Piekłem”, nazwę tą zawdzięczała „Tajemniczej Szczelinie”, która według legendy raz w roku otwiera się i wtedy można zobaczyć w niej ogromne skarby. Śmiałkowie, którzy chcieliby się pokusić o ich zdobycie muszą pamiętać, że przy próbie wejścia szczelina zamknie się za nimi pochłaniając ich i skarby.
W zachodniej ścianie skały Grunwald znajduje się Jaskinia w Grunwaldzkiej Skale.

Skamieniałe Miasto – Grunwald

Warownie Dolna i Górna
Warownia Dolna to pierwsza wychodnia skalna znajdująca się na szlaku turystycznym.  Powyżej niej stoi Warownia Górna.
Wg legendy były to kiedyś baszty, na których czuwali strażnicy i ostrzegali mieszkańców przed zagrożeniem. Kiedy miasto i jego mieszkańcy zostali ukarani i zamienieni w skalne twory, baszty również skamieniały.
W rzeczywistości „Warownie” są dziełem rąk ludzkich, znajdują się na terenie byłego kamieniołomu z którego przed I wojną światową pozyskiwano kamień do budowy linii kolejowej oraz do budowy domów. Jeszcze dzisiaj na ścianach Warowni Górnej można zobaczyć „podpisy” kamieniarzy.
W podstawie „Warowni Dolnej” znajduje się nyża o nazwie Schronisko w Warowni Dolnej, ma ona 2 m długości, 2,2 m szerokości i 0,6 m wysokości.

Grupa Borsuka – grupka skał znajdująca się powyżej „Warowni”. Występuje tu kilka charakterystycznych wychodni, m.in.: „Orzeł”, „Pieczarki”, “Borsuk”, “Piekiełko”, “Pianino” i “Grzyb”.

Skamieniałe Miasto – Orzeł. Nazwa związana jest z kształtem skały.

„Borsuk” – jedna z legend mówi, że bogaty i chciwy rycerz zakopał pod nią zdobyte na wojnie skarby i tak zawzięcie ich pilnował, że zmarł z wyczerpania. Wg innej wersji podania żołnierz został zamieniony w skałę, gdy znużony zasnął i nie pilnował już skarbów.
Kształt skały przypomina borsuka i stąd też jej nazwa. oglądana z góry przypomina kształtem fotel, dlatego bywa też nazywana „Fotelem”.

„Piekiełko” – nazwa skały związana jest z czerwonym kolorem jej powierzchni, wygląda „jak osmalona ogniem z piekła rodem”.

„Piramidy” – ich nazwa pochodzi od kształtu podobnego do piramidy.

Baszta I.J. Paderewskiego – nazwa została nadana w 125. rocznicę urodzin tego słynnego kompozytora i działacza niepodległościowego, który związany był z tym rejonem, w sąsiedniej miejscowości Kąśna Dolna miał swój dwór. Na skale wmurowano też tablicę pamiątkową.

Skałka z krzyżem – jest to skalna ambona o wysokości 9 m. Ze skałką związane są dwie legendy. Wg jednej pewien proboszcz hazardzista grał z diabłem w karty. I kiedy przegrał wszystkie pieniądze zastawił w grze kościół. I ten również przegrał. Wtedy diabeł zamienił wygrany kościół, proboszcza i parafian w skałę. Według drugiej legendy skała ta istniała od dawna i była ulubionym miejscem diabła, który rzucał stąd kamienienie na przejeżdżających drogą kupców i okolicznych mieszkańców, płoszył konie i niszczył wozy. Jeden z chłopów domyślił się, kto jest sprawcą tych napadów i postawił na szczycie skały krzyż, co skutecznie przepędziło diabła.
Skałka z krzyżem to jedyna wychodnia, na której dozwolona jest wspinaczka.

Skałka z krzyżem

Skamieniałe Miasto – informacje praktyczne

• Miejsce nie ma trudności terenowych, jest łatwo dostępne i dobrze oznakowane – pomiędzy skalnymi ostańcami prowadzi szlak turystyczny – niebieskie znaki.
• Wejście na teren Skamieniałego Miasta jest płatne: bilet ulgowy 5 zł, bilet normalny 7 zł. Kasy biletowe znajdują się przy wejściu głównym (przy ulicy Krynickiej 79) oraz przy wejściu do Wąwozu Wodospad.
• Parking – przed wejściem znajduje się parking (płatny).
• Trasa od parkingu do ostatniej skały – „Skałki z Krzyżem” liczy około 1,5 km.
• Suma podejść od parkingu do ostatniej skały – „Skałki z Krzyżem” to około 115 m.
• Czas przejścia kompleksu wynosi ok. 2 – 3 godzin.
• Trasa przejścia – większość skał znajduje się po tej samej stronie co parking. Natomiast „Czarownica” i „Ratusz” znajdują się po drugiej stronie, dojdziemy do nich wiszącą nad drogą kładką.
• Na obszarze rezerwatu przyrody „Skamieniałe Miasto” obowiązuje zakaz wprowadzania psów.
• Obowiązuje zakaz wspinaczki na skałach. Jedyną skałką, gdzie dozwolone jest wspinanie jest “Skałka z krzyżem”.
• Dojazd. Ciężkowice leżą w powiecie tarnowskim. Z Tarnowa to ok. 35 km w kierunku Nowego Sącza.
• Punkt Informacji Turystycznej w Skamieniałym Mieście – tel. 14 67 67 664 wew. 27.

Dodatkowe atrakcje w pobliżu Skamieniałego Miasta

Wąwóz Czarownic i Wodospad Czarownic

Niedaleko Skamieniałego Miasta, po wschodniej stronie rezerwatu znajduje się bardzo głęboki jar – Wąwóz Ciężkowicki, zwany też Wąwozem Czarownic. Na końcu wąwozu można zobaczyć Wodospad Czarownic.
Nietrudno się domyślić, że wg miejscowych legend było to miejsce, gdzie czarownice wraz z diabłami odprawiały swoje sabaty. Zarówno wąwóz jak i wodospad objęte są ochroną – zostały uznane za pomnik przyrody o nazwie „Wodospad”.

Wejście do Wąwozu Czarownic

Wieża widokowa na Bruśniku

Wieża znajduje się na wzniesieniu Styrki (420 m), w miejscowości Bruśnik, 6,5 km od Skamieniałego Miasta. Powstała w 2013 roku konstrukcja ma 23 m wysokości, posiada 5 tarasów widokowych, najwyższy ulokowany jest na wysokości 18 m. Z góry można podziwiać piękną panoramę Pogórza Ciężkowickiego, Pogórza Rożnowskiego i Beskidu Niskiego. Na najwyższej platformie widokowej znajduje się tablica fotograficzna z opisem szczytów oraz informacjami o atrakcjach turystycznych okolicy.

Park Zdrojowy

Park Zdrojowy im. Burmistrza Zbigniewa Jurkiewicza  znajduje się obok Skamieniałego Miasta. Występują tu źródła wód mineralnych – siarczkowych i chlorkowych, m.in. źródła: „Paweł”, „Jacek” i „Źródło Geologów”. Miejsce oferuje m.in. zabiegi hydroterapii stosowane wg metody ks. Sebastiana Kneippa. Dla turystów są udostępniono również plac zabaw, siłownia na świeżym powietrzu oraz ścieżki spacerowe.