Ciekawostki

Diablak lub Babia Góra (słow.Babia hora) (1725 m n.p.m.) – najwyższy szczyt masywu Babiej Góry, w Paśmie Babiogórskim (Beskid Żywiecki) i jednocześnie najwyższy „pozatatrzański” szczyt całej Polski.
Jego grzbietem przebiega granica polsko-słowacka oraz Wielki Europejski Dział Wodny (zlewisko Bałtyku i Morza Czarnego). W okolicach szczytu znajduje się rumowisko skalne, zwane rumowiskiem Babiej Góry.
Na południowych stokach Diablaka, około 100 m poniżej szczytu znajduje się najwyżej położone w Masywie Babiej Góry źródło wody o nazwie Głodna Woda.
Masyw Babiej Góry objęty jest ochroną Babiogórskiego Parku Narodowego. Babia Góra należy do Korony Gór Polski.

Z nazwą Babia Góra wiąże się kilka ciekawych legend. Jeden z orawskich przekazów mówi, że jest to postać kobiety zamienionej w kamień. Czekała ona na swojego kochanka zbójnika nad przełęczą Krowiarka; kiedy zobaczyła, że zbójnicy niosą jego ciało, skamieniała z żalu. Wg innego podania, jest to stos kamieni wysypany przez babę olbrzymkę. I jeszcze inne tłumaczy nazwę tym, że w jaskiniach Babiej Góry zbójnicy trzymali swoje branki.
Z uwagi na swoją wysokość Babia Góra nazywana jest Królową Beskidów, natomiast z powodu zmiennych warunków – zwana jest Kapryśnicą i Matką Niepogód. Orawianie nazywają ją Orawską Świętą Górą.

Nazwa „Diablak” ma swoje źródło w ludowych przekazach. Jedna z nich mówi, że na szczycie Babiej Góry diabeł budował zamek dla zbójnika. Kiedy zamek był już na ukończeniu zapiał kur, budowla rozsypała się i pogrzebała zbójnika. Podobno podczas burzy słychać dźwięk ciupagi nieszczęśnika. Nawiązują do tej historii inne ludowe nazwy szczytu: Diabli Zamek lub Diable Zamczysko. Na szczycie Diablaka znajduje się kilka ciekawych obiektów.

Wypadki na Babiej Górze – zdarzają się najczęściej w okresie jesienno-zimowym, kiedy nieświadomi zagrożeń turyści zlekceważą warunki pogodowe, a te potrafią się zmienić radykalnie, nie na darmo góra jest zwana Kapryśnicą i Matką Niepogód. Do jednych z największych wypadków doszło 14 lutego 1935 roku, podczas zawodów narciarskich. Zginęły wówczas 4 osoby – cała ekipa reprezentująca Klub Sportowy „Beskid” – Andrychów. W maju 2013 w pobliżu żlebu Poszukiwaczy Skarbów rozbiła się awionetka, w wypadku zginęły 3 osoby. Głośno było o śmierci ultramaratończyka, który zginął 14.02.2015 r. podczas treningu na Babiej Górze.

Głodna Woda (też: Głodowa Woda, Głodne Źródło) – źródło ma stałą temperaturę ok. 2-3 °C, poza tym nie zanika nawet zimą. Dlatego też wybudowano tutaj (w 1905 r.) schronisko górskie, wodę doprowadzono do niego rurociągiem.

Nieistniejące (pierwsze) schronisko na Babiej Górze (a właściwie pod Głodną Wodą (1616 m n.p.m.), niem. Schutzhaus auf der Babiagura) – zostało wybudowane w 1905 r. przez Beskidenverein, był to pierwszy tego typu obiekt w Beskidzie Żywieckim.
Zaprojektował go Wilhelm Schlesinger, który był działaczem BV oraz znakarzem szlaków na Babią Górę. Budynek został wybudowany po stronie węgierskiej w pobliżu źródła Głodna Woda. Powstał jednopiętrowy murowany budynek z oszkloną werandą z widokiem na Tatry, Małą Fatrę i Orawę, a także: drewniany domek dla gospodarzy, obórka dla dwóch krów i drobiu, szopa, stacja meteorologiczna i niewielka kapliczka.
Miejsce było bardzo popularne głównie wśród niemieckich turystów i narciarzy, Polaków nie zachęcały wysokie ceny oraz obowiązujący w schronisku język niemiecki. Bojkotowano go też jako konkurencję wybudowanego w 1906 schroniska na Markowych Szczawinach. W 1937 roku budynek odebrano Niemcom. Pretekstem do tego była tragedia, która wydarzyła się w 1935 r. na Babiej Górze. Podczas rajdu narciarskiego zginęła 4-osobowa grupa narciarzy z Klubu Sportowego „Beskid” – Andrychów. Nie zdołali dotrzeć do budynku schroniska, wszyscy zamarzli w śnieżycy.
Do wybuchu II wojny światowej schronisko nosiło nazwę Schronisko Szczytowe „Leśnik” (prowadziła je spółdzielnia „Leśnik” ze Lwowa). W czasie wojny, przez kilka lat zarządzał nim Klub Słowackich Turystów i Narciarzy. Po wojnie stacjonował w nim oddział Armii Czerwonej.
Po wojnie PTT podjął starania remontu schroniska. W 1949 w niewyjaśnionych okolicznościach spłonęło. Ponieważ teren znalazł się pod ochroną przyrodniczą zrezygnowano z jego odbudowy, pozostałości budynku rozebrano w 1979 roku. Dzisiaj na miejscu zabudowań są jeszcze resztki fundamentów.

Beskidenverein (pol. Towarzystwo Beskidzkie) (1893-1945) niemiecka organizacja turystyki górskiej. Założona na wzór austriackiej organizacji Alpenverein. Zajmowała się propagowaniem masowej turystyki górskiej i narciarstwa w Beskidach, co wiązało się z zagospodarowywaniem terenów na potrzeby turystów: m.in. wytyczanie i znakowanie szlaków turystycznych, publikowanie map i przewodników górskich i budowa schronisk (m.in. na Szyndzielni, Czantorii, Babiej Górze, Klimczoku oraz schronisko „Biały Krzyż” na Hali Lipowskiej).
W 1907 sekcja Bielska założyła Zimowy klub sportowy, który propagował m.in. narciarstwo, po I wojnie światowej brał udział w utworzeniu Polskiego Związku Narciarskiego.
Beskidenverein było organizacją Niemców i służyło głównie ich interesom, było to źródłem konfliktów pomiędzy turystycznymi organizacjami niemieckimi, czeskimi i polskimi. Animozje nasiliły się wyraźnie po I wojnie światowej, wtedy Towarzystwo Tatrzańskie chciało przyłączyć do siebie Towarzystwo Beskidzkie. Głośny konflikt toczył się m.in. o schronisko na Babiej Górze, a dokładnie o jego rozbudowę. Polacy, którzy wybudowali schronisko na Markowych Szczawinach obawiali się dużej konkurencji ze strony schroniska na Babiej i zablokowali jego rozbudowę (argument przeciwko rozbudowie: że są to tereny chronione). Beskidenverein wybudował wówczas schronisko na Hali Lipowskiej. Okres konfliktów z małymi przerwami trwał do wybuchu II wojny światowej. Dobrym relacjom nie sprzyjała też ówczesna sytuacja międzynarodowa.
Towarzystwo przestało istnieć w 1945. Jego majątek znajdujący się na terenie Polski był często niszczony i rozkradany, pozostałości zostały przejęte przez PTT, a następnie przez PTTK (PTTK jest nadal jego właścicielem). Powstałe obiekty zostały przebudowane i funkcjonują do dzisiaj, z wyjątkiem schroniska na Babiej Górze i stacji turystycznej na Przełęczy Salmopolskiej.

Schronisko „Chata Slaná Voda” (750 m) znajduje się na południowo-zachodnich stokach masywu Babiej Góry, nad potokiem Slaná Voda. Posiada 80 miejsc noclegowych. Jest tu też restauracja, informacja turystyczna, basen i sauna. Obok budynku znajduje się parking.
Miejscowość Slaná voda była niegdyś uzdrowiskiem, ponieważ na jej terenie znajdują się źródła mineralne, głównie jodowo-bromowe. Źródła Slanej vody były znane już w XVI wieku. Miejscowa ludność wykorzystywała słoną wodę do celów spożywczych, oszczędzając w ten sposób na drogiej soli. W XIX w. powstał tutaj zakład balneologiczny, który funkcjonował do 1918 r. Leczono tu m.in. choroby skóry, schorzenia ginekologiczne, cukrzycę oraz choroby górnych dróg oddechowych.
Z uzdrowiska Słona Woda biegnie najstarszy szlak turystyczny na szczyt Babiej Góry. Jest to jeden z najstarszych szlaków turystycznych w całych Beskidach Zachodnich.