Planując zimowe wyjście w góry wysokie trzeba przede wszystkim być odpowiednio przeszkolonym w zakresie posługiwania się sprzętem, asekuracji, zagrożeń lawinowych i techniki zimowej wspinaczki.

Bez odpowiedniego wyszkolenia i doświadczenia nie powinniśmy wyruszać sami na takie wyprawy. Należy pomyśleć o znalezieniu odpowiedniego partnera, przewodnika lub kursu szkoleniowego.

Filmy Akademii Górskiej TOPRZapraszamy do obejrzenia cyklu filmów edukacyjnych przygotowanych przez Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w ramach projektu „Akademia Górska TOPR”.

Samo zapoznanie się z tematyką bezpieczeńsFilmy Akademii Górskiej TOPRtwa, techniki asekuracji, zagrożeń lawinowych nie zagwarantuje nam bezpiecznej wyprawy. Koniecznie trzeba przejść odpowiednie przeszkolenie i nabyć doświadczenia.

Jak zadbać o bezpieczeństwo w górach

  1. Zaplanuj wyjście w góry. Poświęć trochę czasu, aby przygotować podstawowe informacje dotyczące czasu przejścia, trudności, opisu trasy, możliwości powrotu, itp.
  2. Zaopatrz się w mapę, przewodnik, lub inny opis trasy, który umożliwi bieżącą orientację w terenie. Zwykły (analogowy) kompas również może okazać się bardzo przydatny.
  3. Zaplanuj trasę odpowiednią do swoich możliwości, warunków zewnętrznych oraz pory roku. Jeżeli planujesz wycieczkę w większej grupie – dostosuj trasę do najsłabszego uczestnika.
  4. Miej ze sobą telefon (z naładowaną baterią i zabezpieczony przed zamoknięciem) z wpisanymi odpowiednimi numerami alarmowymi: 

    międzynarodowy numer alarmowy   112 

    POLSKA (TOPR/GOPR)  985 lub 601 100 300
    SŁOWACJA (HZS)  18 300
    CZECHY
    (ČR)  +420 1210
    SŁOWENIA (GRZS)   112
    UKRAINA (ДСАРСТ (DSARCT)  01 101
    RUMUNIA (O Salvamont – ANSMR)  0725826668
    AUSTRIA   140
    WŁOCHY   118
    FRANCJA   112
    SZWAJCARIA  1414 

    Nr 112 może być wybrany na dowolnym telefonie komórkowym, niezależnie od sieci i abonamentu, nawet jeśli twój telefon jest zarejestrowany w innym kraju europejskim. Gdy urządzenie zażąda podania kodu PIN, wprowadź “112” i zatwierdź.
    W niektórych aparatach należy wyłączyć telefon, wyjąć kartę SIM, ponownie włączyć telefon i wybrać numer 112.
    Numer alarmowy 112 jest skutecznym sposobem wezwania pomocy również w górach (oprócz Włoch), ale dodatkowo w wielu rejonach górskich można kontaktować się bezpośrednio ze służbami ratowniczymi w danym regionie.
    Przed wyjściem w góry warto sprawdzić jakie nr alarmowe obowiązuję w miejscu gdzie się znajdujemy. Informacja taka przeważnie znajduje się na tablicach szlaków turystycznych.
    Jeżeli przebywamy zagranicą to powinniśmy przygotować się w zakresie nazewnictwa topograficznego w danym języku. Musimy umieć przez telefon poprawnie podać nazwę miejsca gdzie się znajdujemy. SŁOWNIKI

  5. ICE (In Case of Emergency, w nagłym wypadku), kontakt do najbliższych nam osób, które powinny być poinformowane przez ratowników w pierwszej kolejności o wypadku lub mogą udzielić dodatkowych informacji o poszkodowanym np. o przyjmowanych lekach, przebytych chorobach, grupie krwi. Dwie formy:
    numery zapisane jak nazwy kontaktów (ICE 1, ICE 2 …) w książce adresowej naszego telefonu,
    karta ICE
    nazwisko, imię i telefon kontaktowy zapisany na karcie ICE (karta wielkości wizytówki,  posiada  zabezpieczone przed zniszczeniem pola, w których można zapisać kontakt do 3 osób. Więcej na temat ICE można przeczytać np. na stronie internetowej http://www.pck.pl/pages,181.html .
  6. W trakcie wyprawy bądź świadomy gdzie się znajdujesz i czy masz zasięg telefonu (gdzie miałeś go ostatnio). Niestety, bardzo często wzywający pomocy nie są w stanie określić, gdzie się znajdują i wtedy ratownicy mają utrudnione zadanie – może to opóźnić i utrudnić akcję ratunkową.
  7. Wychodząc na wędrówkę nie zapomnij o poinformowaniu najbliższych osób o planowanej trasie. Ustal tzw. godzinę alarmową (godzinę ”0”), czyli czas, po minięciu którego właściwa osoba poinformuje służby ratunkowe o ewentualnym problemie.
  8. Zabierz apteczkę dostosowaną do planowanej wyprawy. Jeżeli jest to spacer w łatwym terenie, wystarczą podstawowe środki opatrunkowe, ale jeżeli jest to dłuższa i wymagająca trasa trzeba pomyśleć o wyposażeniu jej w: bandaże zwykłe, bandaż elastyczny, gazę, plaster na rolce, chustę trójkątną, wodę utlenioną, rękawiczki ochronne, aluminiową folię termiczną NRC i środki przeciwbólowe.
  9. Koniecznie należy zabrać leki indywidualne (jeżeli takie przyjmujemy) w przypadku alergików, cukrzyków, mających problemy z krążeniem , itp.
  10. Przed wyjściem sprawdź prognozę pogody. Sprawdź komunikaty dotyczące zagrożenia lawinowego. W wysokich partiach gór takie niebezpieczeństwo może wystąpić nawet w lecie. Dopasuj plan wyprawy do warunków. Jeżeli przewidywane są burze, to najlepiej zrezygnuj z wycieczki. Burza w górach jest jednym z najpoważniejszych zagrożeń.   BURZE    LAWINY
  11. W góry wychodź wczesnym rankiem. Musisz mieć odpowiednią rezerwę czasową na powrót. Poza tym załamanie pogody i bardzo niebezpieczne w górach burze pojawiają się zwykle popołudniu.
  12. Trzymamy się zasady: razem wychodzimy – razem wracamy! Nie rozdzielamy się w trakcie wycieczki.
  13. Jeżeli wychodzisz ze schroniska lub hotelu górskiego zostaw w książce wyjść notatkę o swojej trasie (nie dotyczy poruszania się po standardowym szlaku)
  14. Ubezpieczenie – szczególnie ważne, jeśli wybierasz się w Alpy, Tatry Słowackie lub jakiekolwiek inne niż polskie góry. Koszt dziennego ubezpieczenia na wypadek akcji ratowniczej to kwota ok. 1 do 2 €, a ewentualne koszty w przypadku akcji ratunkowej sięgają od kilku do kilkunastu tysięcy euro.
  15. Przygotuj właściwy ekwipunek. Przede wszystkim buty, szczególnie jeśli wybierasz się w wyższe partie gór. Buty powinny być na twardej, antypoślizgowej podeszwie, dobrze trzymające kostkę. Zawsze trzeba mieć okrycie (kurtka, polar, softshell, itp.) na wypadek deszczu i ochłodzenia (pogoda pomimo prognoz potrafi nas niemile zaskoczyć).
  16. Szczególnie ważne, aby wziąć odpowiednią ilość płynów (najlepiej woda mineralna, napoje izotoniczne, ciepła herbata). Należy sprawdzić, czy na trasie są schroniska lub źródełka, gdzie można uzupełnić zapasy. Odwodnienie w górach jest bardzo częstą przyczyną poważnego w skutkach osłabienia. Oczywiście należy zabrać coś do jedzenia (kanapki, batony, owoce, itd.).
  17. Absolutnie nie pij w górach alkoholu, powoduje on, oprócz ogólnie znanych zaburzeń równowagi i refleksu, rozszerzenie naczyń krwionośnych, co prowadzi do szybkiego wychłodzenia organizmu lub problemów z krążeniem.
  18. I jeszcze jedna drobna uwaga: nie śmiecimy! wszystkie przyniesione ze sobą opakowania, butelki zabieramy z powrotem

Dla przykładu proponujemy zapoznać się z przygotowanym przez HZS (słowacki odpowiednik TOPR)
Regulaminem Górskiego Pogotowia Ratunkowego (ważny od 1.7.2014)
http://www.hzs.sk/uploads/wysiwyg/pokyny-hzs/11_PL.pdf

Jak zachować się w razie wypadku i konieczności wezwania pomocy:

  • Wezwanie pomocy – telefonicznie lub sygnał świetlny lub głosowy wysyłany 6 razy na minutę (co 10 sekund).
  • Odpowiedź otrzymania wezwania – sygnał wysyłany 3 razy na minutę.
  • Jeżeli sami usłyszymy sygnał wzywający pomocy, należy zawiadomić odpowiednie służby ratunkowe (numery alarmowe).
  • Jeśli zachodzi taka konieczność, należy udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy przedmedycznej.

Jak wzywać pomocy jeśli nie możemy telefonicznie

jakikolwiek sygnał optyczny (np. błysk latarki) lub akustyczny (np. wołanie) powtarzany 6 razy na minutę (co 10 sekund), po czym następuje jedna minuta przerwy. Odpowiedź o zrozumieniu sygnału, to taki sam sygnał lecz 3 razy na minutę, po czym 1 minuta przerwy.

Jak zachować się w razie przylotu śmigłowca

Gdy pomoc jest potrzebna osoba powinna stanąć w pozycji wyprostowanej, z uniesionymi do góry rękami. Sylwetka powinna tworzyć literę ‚Y’ (Yes).

Gdy pomoc jest niepotrzebna, jedną rękę unosimy do góry, drugą pozostawiamy spuszczoną wzdłuż tułowia.

Yes No G