Wycieczka w poprzek głównej grani Tatr, a wzdłuż Tatr Bielskich. Trasa prowadzi przez Dolinę Rakuską do Schroniska pod Szarotką (słow. chata Plesnivec) i dalej przez malowniczą Rakuską Polanę, Dolinę Przednich Koperszadów i Dolinę Białych Stawów, skąd otwierają się wspaniałe widoki na szczyty Tatr Wysokich. Przechodzimy przez Przełęcz pod Kopą, która rozdziela Tatry Wysokie od Tatr Bielskich i schodzimy piękną, dziką Doliną Zadnich Koperszadów pod majestatyczne ściany Murania. Wycieczkę kończymy u wylotu Doliny Jaworowej w Tatrzańskiej Jaworzynie. Całość trasy przebiega na terenie TANAP-u, czyli słowackiego odpowiednika Tatrzańskiego Parku Narodowego i w porównaniu z polskimi szlakami jest bardzo mało uczęszczana.
Kraj: Słowacja
Rejon: Tatry Bielskie
Punkt wyjścia: Tatrzańska Kotlina, zejście Tatrzańska Jaworzyna
Czas: 1 dni
Pora roku: lato, jesień
Trudności: brak trudności technicznych
Suma wzniesień: 1130 m
Długość trasy: 19,3 km
Czas wyprawy: (sam przemarsz): 8:15 h
Ważne: konieczne ubezpieczenie w Tatry Słowackie
obacz dodatkowe informacje:
Mapa online: Tatry Polskie i Słowackie
Więcej praktycznych informacji – w panelu bocznym (PC) lub na dole strony (mobile).
Wycieczkę rozpoczynamy w Tatrzańskiej Kotlinie, a dokładnie przy przystanku autobusowym Čarda (760 m), który znajduje się ok. 450 m za centrum Tatrzańskiej Kotliny w kierunku Popradu. Znajduje się tu parking, gdzie możemy pozostawić samochód.
Ruszamy początkowo asfaltową drogą za niebieskimi i zielonymi znakami w kierunku na Sumny Pramen, droga jest fragmentem tzw. Zbójnickiego Chodnika. Powyżej droga przechodzi w szutrową, którą docieramy do miejsca zwanego Szumny Pramen lub Huczawa (słow. Šumivý prameň). Nazwa wywodzi się od sporego wywierzyska, które obecnie jest niewidoczne (ujęcie wody dla Tatrzańskiej Kotliny i innych miejscowości). Nieco powyżej na wysokości 935 m n.p.m. znajduje się Rozdroże przy Huczawie (Rázcestie Šumivý prameň), które osiągamy po 30 minutach marszu od parkingu.
Skręcamy za zielonym szlakiem ostro w prawo, a po chwili ostro w lewo wznosząc się na zbocza Neslowej Grani. Ścieżka biegnie cały czas lasem trawersując lekko w górę zboczami Czarnej Doliny Rakuskiej, a powyżej Doliny do Siedmiu Źródeł (słow. (dolina Siedmich prameňov). Na trasie znajduje się kilka drewnianych ławeczek.
W prześwitach między drzewami możemy zobaczyć górujące nad doliną szczyty: Łomnicę, Kieżmarski Szczyt i otoczenie Doliny Zielonej Kieżmarskiej (dolina Zeleného plesa), w tym Czarny Szczyt (2429 m) i Kołowy Szczyt (2418 m).
Po godzinie marszu od skrzyżowania docieramy do Schroniska pod Szarotką, które znajduje się na progu doliny otoczony masywem Bujaczego Wierchu (1960 m) i opadającą z niego główną granią Tatr Bielskich z przełęczą Skalne Wrota (1620 m).
Ciekawostka: Schronisko pod Szarotką, Szarotka (słow. chata Plesnivec, 1290 m) jest jedynym tatrzańskim schroniskiem w Tatrach Bielskich. Budynek powstał w 1932 r,. pierwotnie był to prywatny dom Tibora Grescha, po II wojnie światowej do 1955 r. pełnił rolę schroniska, później znajdowała się tutaj stacja badawcza TANAP, a od 1997 r. ponownie schronisko turystyczne.
Polska nazwa Schroniska pod Szarotką już w 1937 r. była używana przez Tadeusza Zwolińskiego.
Po odpoczynku w schronisku ruszamy dalej zielonym szlakiem do Białego Jeziora (słow. Veľké Biele pleso). Tuż nad schroniskiem na polanie ścieżka skręca po łuku w lewo, dalej wznosi się przez las (Uwaga, aby na polanie nie skręcić w prawo – w ścieżkę prowadzącą na Skalne Wrota! Ścieżka używana jest przez wspinaczy i służby TANAP). W prześwitach między drzewami rozciąga się piękny widok na Skalne Wrota i Kozi Grzbiet, a w dole Dolinę do Siedmiu Źródeł.
Na wysokości ok. 1470 m przekraczamy południowe ramię Bujaczego Wierchu i przez rzedniejący las i wysokie kosówki schodzimy na rozległą Rakuską Polanę (Pastwa) w Dolinie Kieżmarskiej.
W kierunku południowo-zachodnim otwiera się stąd wspaniała panorama otoczenia Doliny Zielonej Kieżmarskiej (dolina Zeleného plesa).
Na północ polana wznosi się lekko w kierunku Bujaczego Wierchu z charakterystycznym grzebieniem białych skał. Dalej ścieżka prowadzi w górę Doliny Kieżmarskiej przez górnoreglowy las, piękny szczególnie jesienią. Powyżej wychodzimy na trawiaste hale początku Doliny Przednich Koperszadów (słow. Predné Meďodoly).
Ciekawostki: Dolina Przednich Koperszadów – to północne odgałęzienie Doliny Kieżmarskiej (dolina Bielej vody Kežmarskej). Jej dnem przebiega granica pomiędzy Tatrami Wysokimi a Tatrami Bielskimi. Pomimo tego, że zaliczana jest do systemu dolin Tatr Wysokich, krajobrazowo i geologicznie należy do Tatr Bielskich. Leży w granicach TANAP-u. Dawniej dolina była terenem pasterskim, wypas prowadzono tu od XV w. aż do II wojny światowej.
Wg Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej nazwa Koperszady związana jest z prowadzonym tu kopalnictwem rud miedzi. Zajmowali się tym niemieccy górnicy ze Spisza, którzy nazywali te tereny po niemiecku: Kupferschächte (szyby miedzi). Wg Walerego Eljasza-Radzikowskiego nazwa pochodzi od niemieckiego słowa Koperschächte, czyli szyby pod Kopą.
Odsłaniają się kolejne widoki na (od lewej) na Jagnięcy Szczyt (2230 m) i grań Tatr Bielskich – Bielańską Kopę (1835 m), Szalony Wierch (Hlúpy vrch) (2061 m), Zadnie Jatki (2020 m), Pośrednie Jatki (1980 m) i Skrajne Jatki (2012 m).
Mijamy drewniany stół i ławki, po czym skręcamy w lewo i krótkim podejściem wchodzimy na próg Doliny Białych Stawów (słow. dolina Bielych plies). W parę minut, przez wysokie kosówki schodzimy na brzeg Wielkiego Białego Stawu Kieżmarskiego (słow. Velké Biele pleso, 1610 m), gdzie krzyżują się szlaki turystyczne.
Ciekawostki: Biały Staw Kieżmarski (słow. Biele pleso, Veľké Biele pleso, Kežmarské Biele pleso).
Największy jeziorko z grupy Białych Stawów. Leży na poziomie 1613 m n.p.m., ma pow. 0,95 ha, jest bardzo płytkie – ma tylko 1 m głębokości, co powoduje, że temperatura wody w nim ulega dużym wahaniom. Przy Białym Stawie kończy się szlak Magistrali Tatrzańskiej (najdłuższy szlak w Tatrach).
Pod koniec XIX w. w okolicy stawu funkcjonowała prywatna wytwórnia olejku. Dla pozyskania surowca zniszczono rosnące w okolicy limby i kosodrzewiny. Drzewostan odbudowano po 1955 r.
W 1942 r. nad stawem po stronie północno-wschodniej, wybudowano Kieżmarskie Schronisko (słow. Kežmarská chata). Było ono otwarte cały rok, oferowało 70 miejsc noclegowych. W latach 60-tych budynek zmodernizowano i przekształcono w ośrodek szkoleniowy wykorzystywany przede wszystkim przez narciarzy.
7 października 1974, prawdopodobnie na skutek awarii agregatu prądotwórczego budynek doszczętnie spłonął.
Obecnie nad stawem znajduje się wiata i ławki dla turystów.
Tutaj kończy swój bieg zielony szlak. Możemy stąd niebieskim szlakiem zejść w dół Doliny Kieżmarskiej i dalej żółtym aż do Drogi Wolności lub czerwonym szlakiem w kierunku południowym przejść w 0:30 min. do schroniska nad Zielonym Stawem w Zielonej Dolinie Kieżmarskiej.
My kierujemy się w górę za czerwonymi i niebieskimi znakami na Przełęcz pod Kopą. W czasie podejścia na przełęcz odsłania się widok na całą Dolinę Białych Stawów na tle szczytów Tatr Wysokich od Kieżmarskiego Szczytu przez Kołowy Szczyt, aż po Jagnięcy Szczyt. Krótkimi, stromymi zakosami, po pół godziny marszu osiągamy Wyżnią Przełęcz pod Kopą (Predné Kopské sedlo, 1778 m).
Otwierają się nowe widoki w kierunku północnym na grań Tatr Bielskich – od Murania , przez Nowy Wierch, Hawrań, Płaczliwą Skałę, Szalony Wierch i Zadnie Jatki. Tuż nad przełęczą po jej wschodniej stronie góruje Bielska Kopa ( 1836 m).
Dalej ścieżka obniża się o ok. 30 metrów. Po około 300 m stajemy na Przełęczy pod Kopą (słow. Kopské sedlo, 1750 m). Przełęcz pod Kopą rozdziela Tatry Wysokie od Tatr Bielskich.
W kierunku wschodnim, w dole znajduje się Dolina Przednich Koperszadów (słow. Predné Meďodoly), która okrąża Bielską Kopę i przechodzi w Dolinę Kieżmarską w miejscu, gdzie podchodziliśmy na próg Doliny Białego Jeziora. W górę na północ biegnie szlak czerwony i zielona ścieżka przyrodnicza przez Szeroką Przełęcz do Ździaru.
Skręcamy w lewo (na zachód) za niebieskim szlakiem i schodzimy w dół do Doliny Zadnich Koperszadów (słow. Zadné Meďodoly).
Zadnie Koperszady – to dolina pomiędzy Tatrami Wysokimi i Tatrami Bielskimi, jest to odgałęzienie Doliny Jaworowej. Jej Dnem płynie Koperszadzki Potok (słow. Meďodolský potok), stanowi on granicę między Tatrami Wysokimi a Tatrami Bielskimi. Dno i zbocza doliny zajmują dwie duże hale. Ich żyzne gleby sprzyjały działalności pasterskiej, mieszkańcy Białej Spiskiej wypasali tu woły, później także owce. Po zaprzestaniu pasterstwa hale zaczęły powoli zarastać.
Dolina Zadnich Koperszadów znajduje się na terenie obszaru ochrony ścisłej, ale przebiega przez nią szlak turystyczny na Przełęcz pod Kopą i na tym odcinku jest dostępna dla turystów.
Ścieżka trawersuje odsłonięte zbocza Szalonego Wierchu i Płaczliwej Skały z charakterystycznymi turniczkami z jasnego wapienia murańskiego. Za nami pozostaje majestatyczna sylwetka Jagnięcego Szczytu.
Po ok. 40 minutach zejścia docieramy do polan, które były pastwiskami pasterzy z Białej Spiskiej, znajduje się tutaj krzyż upamiętniający tzw. „wojny pasterskie”. „Wojny pasterskie” – w latach 1559 – 1609, z różnym nasileniem, trwały tzw. „wojny pasterskie”. Dochodziło do nich pomiędzy pasterzami z Białej, a pasterzami gospodarującymi w dobrach zamku Dunajec w Niedzicy, którego właściciele zgłaszali roszczenia do tego terenu. 21 czerwca 1596 roku na bielskich pasterzy napadła zbrojna grupa Horwatha Polocsaya, zginęło wówczas 2 pasterzy (Tobias Schlosser i Bazius Schuster), a kilkunastu zostało rannych. Krzyż stoi on w miejscu, gdzie zginęli pasterze.
Szlak zbiega na dno doliny i przekracza Potok Koperszadzki. Znajdują się tutaj zadaszone wiatami stoły i drewniane postaci niedźwiedzi.
Dalej szlak biegnie dnem doliny wzdłuż potoku wygodną drogą przez las. Dolina zwęża się tworząc wąwóz zwany „Bramką”. Wody potoku przepływają tu między stromymi wapiennymi skałami.
Ciekawostka: Koperszadzka Bramka (słow. Branka, ok. 1250 m) – ciasny i krótki wąwóz o pionowych ścianach wyrzeźbiony w wapiennych skałach przez Koperszadzki Potok. Prowadzi nim droga jezdna i niebieski szlak turystyczny z Polany pod Muraniem.
Poniżej mijamy wiatę turystyczną ze stołami i skręcamy w prawo opuszczając potok. Droga nadal prowadzi przez las, a nad nami po prawej stronie wznosi się charakterystyczny mur skalny Murania. Mijamy przy drodze oryginalnie wyrzeźbione drewniane ławki – ślimak, jaszczurka, jeż …
W chodzimy na rozległą dużą polanę – Gałajdówkę lub Polanę pod Muraniem (słow. Poľana pod Muráňom). TANAP zorganizował tu bardzo ciekawą wystawę fragmentów różnych skał Tatrzańskich, z opisem ich powstania i miejsca występowania.
Ciekawostka: Właściciel tych ziem i zapalony myśliwy, Christian Hohenlohe założył na terenie dóbr jaworzyńsko-lendackich rezerwat łowiecki (“zwierzyniec Jaworzyński”), jego centrum stanowiła polana Gałajdówka. Teren rezerwatu został ogrodzony płotem, strzegli go strażnicy, ograniczono turystykę i zniesiono pasterstwo. Oprócz rodzimych gatunków, tj.: kozice, rysie, jelenie i niedźwiedzie, wprowadzono obce gatunki – bizony z Ameryki, żubry z Kaukazu, jelenie z Kaukazu, Siedmiogrodu i Ameryki, koziorożce z Kaukazu i Alp. Po śmierci Hohenlohego (1926) majątek odziedziczył jego bratanek, książę August Hohenlohe. W 1936 sprzedał on dobra jaworzyńsko-lendackie wraz ze zwierzyńcem państwu czechosłowackiemu.
Idziemy dalej środkiem polany po utwardzonej równej drodze, mijamy leśniczówkę i przechodzimy mostem przez potok Javorinka wzdłuż którego asfaltową drogą w 30 minut dojdziemy do wylotu Doliny Jaworowej we wsi Tatrzańska Jaworzyna.
Przebiega tędy droga nr 67 z Łysej Polany do Tatrzańskiej Kotliny i dalej do Białej Spiskiej. Do miejsca rozpoczęcia wycieczki możemy dojechać autobusem słowackim lub linią polskiego przewoźnika (kursuje w sezonie na trasie Zakopane – Stary Smokowiec), więcej informacji w zakładce Dojazd.
Dołącz do nas na Facebooku
